Mistrz i Małgorzata - czas i miejsce akcji
Akcja „Mistrza i Małgorzaty” rozgrywa się na kilku planach. Najszerzej opisany to Moskwa lat 20. i 30. XX wieku. Akcja w tym planie toczy się dosłownie kilka dni – od momentu, kiedy na Patriarszych Prudach ginie Berlioz, do czasu odejścia z Moskwy świty Wolanda. Bohaterowie przemieszczają się po różnych częściach miasta, część akcji rozgrywa się w szpitalu dla psychicznie chorych, w teatrze, restauracji literatów, a także w mieszkaniu Berlioza na ulicy Sadowej.
Jednocześnie narrator przytacza historię rozgrywającą się w czasie biblijnym. To lata panowania cezara Tyberiusza, jego namiestnika w Judei – Piłata (lata 26–36 n.e.). Tutaj historia również trwa kilka dni: od momentu sądu Jeszui do jego pochowania w zbiorowym grobie na rozkaz Piłata.
Łącząc te dwa plany, Bułhakow starał się uzyskać efekt jednoczesności rozgrywania się wydarzeń w obu porządkach czasowych, podkreślając płynne przejścia oraz dając niektórym postaciom możliwość przemieszczania się między tymi planami (Woland, Mateusz Lewita).
Warto zaznaczyć, że Bułhakow uruchamia jeszcze jeden porządek czasowy – bezczas, w którym wszystko trwa w nieskończoność. Tak dzieje się między innymi podczas balu u szatana, jak również w momencie, gdy Małgorzata i Mistrz otrzymują wieczny dom – przestrzeń poza czasem historycznym, w której mają trwać na zawsze.
